Trans Institute of Trans Pleasure Trans Activism

door Carly Everaert, Daniël Olivier en Selm Wenselaers

Issue 3 van SHEBANG; Het Institute of Trans Pleasure Trans Activism draaide om het creëren van een plek voor samenkomst en onderzoek waar diverse Transpersonen rust en ruimte kregen om met plezier te voelen, ontspannen en ontwikkelen—door middel van workshops en theater. Een plek die voor deze personen (nog) niet vanzelfsprekend is, maar dit wel zou moeten zijn.

Sterk leunend op het werk van adrienne maree brown, waarbij de vraag centraal staat hoe we sociale rechtvaardigheid de meest plezierige menselijke ervaring kunnen laten zijn, hebben wij aan de titel van hun boek de term Trans toegevoegd. Om met het idee van plezier samen te komen en via allerlei belichaamde praktijken onze translichamen de rust te geven om te ontdekken waar ons plezier de ruimte kan krijgen en op die manier nieuwe gedachtes te ontwikkelen over ons werk.

Die ruimte hebben we gecreëerd met verschillende besloten workshops voor Transschrijvers en Transperformers. We leerden zelf-massage, zangtechnieken, intergenerationeel uitwisselen, schrijven vanuit clichés, te transformeren naar tijgers, te ontdekken dat we de vrijheid zijn die onze voorouders hebben gedroomd én de disciplinerende blik van de cis-wereld van ons af te werpen.

Countersex Education in het Bijlmer Parktheater, foto Gwen van der Zwan
Countersex Education in Bijlmer Parktheater, foto Gwen van der Zwan

Team

Daniël Olivier, Selm Merel Wenselaers & Carly Everaert
Daniël Olivier, Selm Merel Wenselaers & Carly Everaert
  • Carly Everaert

    Curator

    Carly Everaert is kostuumontwerper, en ontving in 2022 de Prosceniumprijs voor hun hele oeuvre. Als docent-onderzoeker aan de scenografie afdeling van de Academie voor Theater en Dans in Amsterdam is hen lid van de Belichaamde Kennis onderzoeksgroep en doet onderzoek naar vragen rondom kostuum, ruimte en belichaming vanuit een intersectioneel, praktijkgericht perspectief. Carly ontving recent een onderzoeksbeurs waarmee bestaande samenwerkingen verder ontwikkeld kunnen worden, zoals die met Mira Thompson—waarbij lesmateriaal gecreëerd wordt rondom Dissability Justice in kunstpraktijken, en met Selm Wenselaers.

  • Selm Merel Wenselaers

    Curator

    Selm Merel Wenselaers studeerde Geschiedenis aan de Universiteit Antwerpen en de Freie Universität Berlin. In 2008 schreef ze het boek De laatste Belgen. Ze richtte historisch onderzoeksbureau het 'Geheugen Collectief' op, en 'De kleine Expeditie’—een creatief projectbureau. Naast haar werk als historica ontwikkelde Selm een theaterpraktijk als dramaturg en cultureel producent, onder andere bij theater Frascati, en was ze verbonden aan Museum Arnhem als stadsconservator. Ze opereert freelance als dramaturg, curator, gespreksleider, schrijver en onderzoeker. Momenteel werkt ze aan het boek Tussenmens dat in 2024 verschijnt. 

  • Daniël Olivier

    Assistent curator

    Daniël Olivier studeert creative writing aan Artez Hogeschool voor de Kunsten. Hij houdt zich bezig met het maken van proza, liedjes en strips. Hij schrijft historische fictie waarin hij fantaseert over uitgestorven planten en dieren, en vergeten genders uit de klassieke oudheid. Hij houdt van voorlezen en voorgelezen worden.

Proces

Institute of Trans Pleasure Trans Activism Zine

Een Zine gemaakt door Jack Porter. Met bijdragen oa van Alara Adilow, Shishani, Marijn Lems, Daniel Oliver, Carly Everaert, Olave Basabose en Alex Bakker. Met fabulaties over een mogelijke toekomst van het Trans Instituut.

Artisanal Wet/Dry 2023 en Pink Lounge door Maxivive

Presentatie van mode- en kunstactivist Papa Oyeyemi van modelabel Maxivive (NGA) met een modeshow van collectie Artisanal Wet/Dry 2023 en de filmvertoning van zijn documentaire Pink Lounge, over Safe Houses in Lagos. In samenwerking met JeanPaul Paula. “People in a hallway so brightly lit, it hurts… They speak of sexuality, politics, religion, and the place of God in the lives of contemporary people… They prattle on in excited voices, as people do in a crowded airport, moving in and out of an alternative reality composed of their consumerist desires and dreams of a better life. In the midst of the melee, one face stands out – that of Judgy Stella – whose eyes reflect a studied sophistication and swim in pools of exotic fantasy.”

Countersex Education door Maxime Dreesen

Theatervoorstelling Countersex Education van Maxime Dreesen in het Bijlmer Parktheater, met een nagesprek olv Szymon Adamczak, Elioa Steffen en Maxime Dreesen, deelnemers van de theaterrecensenten workshop en het publiek. Met bijdragen van o.a.: Bebe, Laurence Scherz en Lux Sauer. Countersex Education is een TED-talk meets workshop meets performance van docent/performer Tabooboo, het alter ego van Maxime Dreesen. Tabooboo dompelt je onder in een wereld van nieuwe orgasmes en blozende wangen. Hier steelt de anus de show en is self-pleasure een feest dat je niet wilt missen. Een ontdekkingstocht voor mensen die vermoeden dat seks meer is dan een piemel in een vagina.

Workshop theaterrecensenten

Workshopprogramma over het belang van een Transblik op performance praktijk(en) binnen podiumkunst, theateropleidingen en het theaterveld. Met bijdragen van o.a.: Elioa Steffen en Szymon Adamczak over Queer Pedagogies and Queer Feedback (onderzoeksproject van Das Research). De workshop was gekoppeld aan het bezichtigen van de voorstelling Countersex Education van Maxime Dreesen in het Bijlmer Parktheater. Met deze workshop wil het Trans Institute of Trans Pleasure iedereen bewust maken en meer kennis laten nemen hoe een dominante blik andere creatieve praktijken in de weg kan zitten. Met een vertoning van de YouTube lecture van Dr. Rachel Hann: een mooie analyse hoe het er in de Engelse maatschappij en theaterveld voorstaat met Trans-rechten en creativiteit. Een uitnodiging aan ons allemaal om dit te vertalen naar de Nederlandse praktijk en recensenten te vragen om de geleerde kennis toe te passen in een geschreven beschouwing over de voorstelling van Maxime Dreesen.

Voorleesestafette Stone Butch Blues

8-daagse voorleesestafette (online) van ‘Stone Butch Blues’ met verschillende sprekers op Instagram Live. Met bijdragen van o.a.: Bebe, Kevin Pieterse, Mira Thompson, Marte Hoogenboom, Steff Geelen, Rick Busscher, Pelumi Adejumo, Valentijn Hoogenkamp, Eddie Azulay, Selm Wenselaers, Laurence Scherz, en gehost door Carly Everaert.

Transperformers

Een 2-daagse samenkomst voor Transperformers met workshops, delen, samen eten en een filmvertoning. Met bijdragen van o.a.: Raoni Muzho en Lux Sauer.

Workshop Transschrijvers

Een 3-daagse samenkomst voor Transschrijvers met workshops, praten, bewegen, zwijgen, lekker eten, denken, luisteren en schrijven. Met bijdragen van onder andere: Gwen van der Zwan. In al onze gesprekken kwam steeds bovendrijven dat we wilden delen en geven. Dat we niet wilden gaan halen. De vermoeidheid van steeds in het middelpunt van een strijd getrokken te worden die via (onze) Trans en gender-diverse lichamen wordt uitgevochten. De ultra-rechtse lobby die probeert de transgenderwet in diskrediet te brengen, de schietpartij in de Q club, het niet onzichtbaar mogen zijn of blijven, dit alles leidt tot onderlinge spanningen, de Trans-day of remembrance ceremonie en nog veel meer. En het zorgt er bij ons voor dat we een Wicca-plek wilden creëren waarbij we onze lichamen centraal stellen. Deze lichamen, die mogen leren om hun stem te vinden, om trauma te verwerken, om te mogen bewegen en brullen als een tijger in een onbespiede ruimte; om even uit de hetero-normatieve, Cis-blik te mogen zijn. Het workshopprogramma bestond uit kijk- en schrijfopdrachten, samen eten en uitwisselen voor een kleine groep genodigden.

Statement

Het uitnodigen van mensen in een safe space omgeving, om gezamenlijk te werken, te denken, ideeën te ontwikkelen en uit te wisselen heeft mijn praktijk versterkt. Achteraf gezien was het een beginpunt van een samenwerking tussen Transschrijvers en -performers. Er is een soort netwerk uit gekomen, dat we voortzetten.

Ik werkte lang solitair, schreef vooral, en het wees me weer op het belang van samenwerken en doen. Het belang van ruimte, voor dit soort samenwerkingen. Dat er niet zo veel plekken zijn voor dit soort dingen dus dat er vanuit de ruimte die dan geboden wordt, ook heel veel kan ontstaan. En omdat er geen druk van buiten op ligt, mág er ook iets ontstaan - iets wat discipline-overschrijdend is. Dus dat het vanuit die rúimte ontstaat dat heeft mijn visie wel echt beïnvloedt.

Daar hadden we nog wel een slag kunnen slaan en ons meer kunnen verhouden tot de buurt. Het was wel een aandachtspunt om mensen uit te nodigen die lokaal werken, of er ook al gevestigd zijn, bijvoorbeeld voor productie en techniek.

Het belang van een ongedefinieerde ruimte, een ruimte die ruimte laat voor ontwikkeling, een ruimte die meebeweegt, flexibel is, bedacht kan worden. Er is daar een hele grote nood aan. Heel vaak dicteren de bakstenen de ideeën, dicteert de infrastructuur de uitkomst. Dat was in dit geval absoluut niet, en dat was heel verfrissend. Het heeft mij er weer op gewezen wat het belang daarvan is, en van lokale verankering.
Selm Wenselaers
Wat ik heel fijn heb gevonden is dat Selm mij heeft gevraagd medecurator te zijn, en ik niet zo vaak curator ben. Ik vond het heel fijn om dat, en de samenwerking met Selm verder uit te mogen werken. Dat heeft mijn artistieke praktijk ontwikkeld omdat ik nu bijvoorbeeld gevraagd ben door Becoming of ik bij hun ook een avond kom cureren, dat gaat dus verder in mijn praktijk: het curatorschap. Ik vind het superfijn dat ik daar de kans voor heb gekregen.

Wat ik heel mooi heb gevonden van de uiteenlopende interdisciplinaire samenwerkingen en kruisbestuivingen, is dat die natuurlijk geweldig zijn in de zin van dat er heel veel verschillende manieren van produceren, maken, denken en samen denken uit voort kwamen. Dat vond ik heel erg fijn. En dat er allerlei verschillende performers bij elkaar terecht zijn gekomen. Omdat projecten zoals de schrijfworkshop, de performanceworkshop en de Trans gaze, in het beschouwen en maken van theater, opleverde dat er allemaal performers bij Maxime in de voorstelling terecht kwamen. En ik denk dat we met de schrijvers samen een hele mooie community hebben gebouwd, hoe los die ook is, maar die wel samengebracht is in de Zine. Dus deze community bestaat nu gearchiveerd, wat ik superfijn vind.

Wat ik heel fijn vond was dat het op zo’n gekke plek was, een beetje een geïsoleerde plek. En dat je van die plek dus alles kon maken. Maar ook van het zijn in een soort halve tentoonstellingsruimte, vond ik het fijn dat die gelaagdheid er was. We zaten in een ruimte waar de geschiedenis van de Bijlmer op de muur stond, maar ondertussen hadden we ook een Trans archiefkast. En liepen er allerlei vormen door elkaar, dat vond ik heel fijn. Ik heb doordat we daarheen gingen Gwen’s boek gelezen (Zuigertje van Gwen van der Zwan, lokale maker) en contact gemaakt met kunstenaars op Heesterveld, waar ik nu nog contact mee heb. Terwijl we daar landen met allemaal mensen die niet per se een verbinding hebben met Zuidoost, is Zuidoost toch langzaam maar zeker een beetje in mij gekomen, en vloeit het nu terug naar Zuidoost, ik denk dat dat pas later nog meer gaat worden. Dat is hoe het voelt. Ik vind het heel fijn om te weten dat de plek er nog steeds is.

Dat er toch kleine lijnen uitgezet zijn, ook naar Zuidoost toe. Ik denk dat dat toch verder gaat uitwerken. Ik ben gevraagd door Becoming om een avond te organiseren, en die heet Fluid, dus wilde ik het meer over non-binariteit gaan hebben. En Mascharu, een maker uit Zuidoost, blijkt dus een heel project gedaan te hebben rondom non-binariteit en hoe zich dat overal op de wereld uit, dus heeft een soort mapping gedaan. Dat ga ik deze maandag samen met onze Zine uitleggen, over hoe dat werk dan weer terugkomt in onze community. En dat komt dan toch weer allemaal door SHEBANG.
Carly Everaert

Ripples

Blog Elioa Steffen

Das research heeft Elioa Steffen gevraagd om een stuk te schrijven over Elioa’s ervaringen met en in het Institute of Trans Pleasure Trans Activism. Het blog is hier te vinden.

Counter Sex Education bij het Bijlmer Parktheater

Theatervoorstelling Counter Sex Education door Maxime Dreesen in het kader van SHEBANG Issue 3: Institute of Trans Pleasure Trans Activism, door gastcuratoren Carly Everaert en Selm Wenselaers.

Video Wendelisa Ragil